Wat als de overleden schrijver Harry Mulisch zelf nog één keer voorleest uit zijn meesterwerk ‘De Aanslag’? Dankzij AI wordt dat nu werkelijkheid. Niet als technologie-experiment, maar als ode aan het plezier dat je aan verhalen kunt beleven. Op 20 november klinkt de stem van de iconische schrijver nog één dag bij zijn standbeeld op de Grote Markt in Haarlem. Daar zal Mulisch postuum zijn eigen woorden weer tot leven brengen. Met dit initiatief wil Bibliotheekservice Passend Lezen, dé bibliotheek voor mensen met een leesbeperking, benadrukken hoe belangrijk het is dat iedereen, ook wie moeite heeft met lezen, kan blijven genieten van verhalen. Voor wie er in Haarlem niet bij kan zijn, opent Passend Lezen een speciale ‘Leeslijn’. Zo kan heel Nederland nog een keer meeluisteren naar Mulisch’ iconische stem en ervaren wat verhalen met je doen.
Op het eerste gehoor lijkt het een bijzonder literair eerbetoon, maar achter dit initiatief schuilt een dringende boodschap.In Nederland hebben ruim 1,1 miljoen Nederlanders een leesbeperking, daarvan zijn 250.000 mensen blind of slechtziend en hebben ruim 850.000 mensen dyslexie*. Voor velen betekent dat minder toegang tot verhalen, cultuur en ontspanning. Terwijl luisteren naar verhalen en lezen een bewezen positief effect heeft op concentratie, geheugen en ook bijdraagt aan zelfredzaamheid en welzijn**. Met de toenemende vergrijzing groeit deze groep verder. Momenteel is 85% van de mensen met een visuele beperking 50 jaar of ouder, naar verwachting stijgt deze groep tot 315.000 in 2030***. Bibliotheekservice Passend Lezen wil het leesplezier juist voor deze groep behouden en start daarom de nieuwe campagne om te laten zien dat er altijd een manier is om te blijven lezen.
Janneke Bakker van Bibliotheekservice Passend Lezen: “Wie door een beperking het leesplezier kwijtraakt, verliest niet alleen een hobby, maar ook ontspanning, kennis en verbondenheid. Dat raakt direct aan mentale gezondheid en maatschappelijke participatie. En dat is juist zo belangrijk, ook als je ouder wordt.”
Maatschappelijk signaal afgeven
De stem van de in 2010 overleden schrijver is digitaal gereconstrueerd zodat hij opnieuw kan voorlezen uit zijn roman ‘De Aanslag’. De roman uit 1982 groeide direct uit tot één van de grootste bestsellers uit de naoorlogse Nederlandse literatuur en staat niet voor niets al decennialang op literatuurlijsten van scholieren. Het boek vertelt over een aanslag die tijdens de Duitse bezetting door het verzet wordt gepleegd op de NSB’er Fake Ploeg. Het verhaal werd zelfs verfilmd en won een Oscar en Golden Globe. Volgens Passend Lezen is het terugbrengen van Mulisch’ stem vooral bedoeld als symbool voor de kracht van verhalen. “‘De Aanslag’ is een bekende en succesvolle roman. Omdat dit werk zo’n vaste plek heeft in ons collectieve geheugen, hopen we hiermee het belang van blijvend leesplezier te benadrukken,” aldus Janneke Bakker van Passend Lezen.
Wil je horen hoe Harry Mulisch postuum voorleest uit De Aanslag, bel dan naar de tijdelijke leeslijn op: 085 – 208 00 17, of bezoek op donderdag 20 november tussen 12 en 16 uur Harry Mulisch’ standbeeld op de Grote Markt in Haarlem.
Over Bibliotheekservice Passend Lezen
Bibliotheekservice Passend Lezen maakt boeken, tijdschriften en kranten toegankelijk voor mensen met een leesbeperking. Boeken, kranten en tijdschriften worden aangeboden in gesproken vorm, elektronische vorm en braille. Zo kan iedereen blijven deelnemen aan de wereld van verhalen, kennis en cultuur. Passend Lezen is onderdeel van het stelsel van openbare bibliotheken en werkt in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, onder regie van de Koninklijke Bibliotheek.
Bronnen
* Koninklijke Bibliotheek
** The effects of cultural engagement on health and well-being
***Beleidskader Aangepast Lezen 2023 – 2026 en Oogfonds
