Van 16 september tot en met 13 november is in de Grote of St. Bavokerk de door De Vishal georganiseerde tentoonstelling Vice Versa te zien. In de expositie worden verbindingen gelegd tussen kunstwerken en specifieke plekken in de kerk, die elkaar in een nieuw daglicht plaatsen. De kunstwerken zijn verscholen in nissen en kapellen en achter het koor.
In de Bavo vind je twee hagioscopen of ‘squints’, in de Heilige Grafkapel en in de Heilige Geestkapel. Door deze schuine vensternissen kon je vanuit die kapellen naar (heilige objecten) in de binnenruimte van de kerk kijken. Dat kwam bijvoorbeeld van pas voor leprozen, die de kerk niet mochten betreden in verband met besmettingsgevaar.
De hagioscopen en de nissen waar ze op uitkijken, krijgen tijdelijk een nieuwe invulling. Irene van de Mheen toont een nis in een nis en een ruimtelijke tekening in de Heilige Geestkapel. Bart Lunenburg geeft een andere invulling aan de nis, die je ziet vanuit de Heilige Grafkapel. Waar in katholieke tijden een heiligenbeeld stond, toont hij nu ladders die naar ‘het hogere’ reiken.
Hoog in het triforium zijn twee tegenover elkaar gelegen nissen voorzien van beelden van Claus-Pierre Leinenbach. Met behulp van (aanwezige) verrekijkers kun je die ‘dichterbij’ halen. Ze refereren aan de twee overgebleven beelden in de thans protestante kerk, die van Maria en Bavo. Deze eeuwenoude beelden zijn door de tand des tijds nog nauwelijks als mensfiguren herkenbaar, waardoor hun ‘wezen’ des te meer naar voren treedt en ze ontroeren. Net als de beelden van Leinenbach, die antropomorf zijn maar niet meer direct als mensen herkenbaar.
De ruimte achter het koor is bestemd voor een studie van André Pielage naar het 16e -eeuwse koorgewelf, met de houten achtpuntige sterren, die zich upside down nader laten bestuderen.
Via het plaveisel van graven en de vele decoraties, die stuk voor stuk verbonden zijn met verhalen, worden vele lagen van de geschiedenis van de stad zichtbaar. Ook is er tijdens een wandeling door de kerk ruimte voor associaties. Zo doet de hondenslagerskapel denken aan een panterverblijf, wat bij een van de kunstenaars een gedicht van Rilke in herinnering bracht.
De tentoonstelling is tijdens de gehele looptijd elke dinsdagmiddag van 14.00 – 17.00 uur rechtstreeks vanuit de Vishal te bezichtigen. Zowel in de Vishal als in de Bavokerk is een plattegrond verkrijgbaar met veel aanvullende informatie.
Curator: Renée Borgonjen
De Vishal
De Vishal – ruimte voor beeldende kunst in Haarlem – is met circa 150 aangesloten leden de grootste kunstenaarsvereniging van Haarlem en biedt alle aangesloten professioneel werkende kunstenaars een voor Haarlem uniek podium. De Vishal ontvangt financiële steun van de gemeente Haarlem.
