Op zaterdag 31 oktober 2015 gaat de theatervoorstelling Smekelingen, een productie van Toneelschuur Producties, in première in de Toneelschuur in Haarlem. Smekelingen wordt gespeeld door onder anderen Kirsten Mulder (winnares Colombina 2014) en Martijn Nieuwerf (winnaar Arlecchino 2014), de regie is van Olivier Diepenhorst.
De voorstelling is in Haarlem te zien vanaf donderdag 29 tot en met zaterdag 31 oktober en woensdag 16 tot en met zaterdag 19 december, aanvang 20.00 uur. Kaarten zijn te koop via www.toneelschuur.nl , telefonisch via: 023 – 5173910 en bij de kassa van de Toneelschuur (dagelijks geopend van 13.30 tot 21.45 uur)
OVER SMEKELINGEN
Hoe om te gaan met oorlogen waar we niet om gevraagd hebben, maar waarin we wel betrokken raken? Zijn wij moreel verplicht in actie te komen tegen het onrecht? En pakken maatregelen tegen politieke systemen niet juist averechts uit? Ook Theseus, leider van Athene, ziet zich in de klassieke tekst van Euripides Smekelingen geconfronteerd met een oorlog die niet van hem is, maar waar hij zich tegen wil en dank mee moet bemoeien.
Olivier Diepenhorst over Smekelingen: ” ‘Smekelingen’ is een bijzondere politieke tragedie van Euripides. Het stuk is geschreven in de context van Athene, 2500 jaar geleden, maar is in de wereld van 2015 razend actueel. Zoals de burgeroorlog in Syrië, grote aantallen vluchtelingen en de ramp met vlucht MH17 het leiderschap van onze politici onder druk zet, zo wordt ook de jonge democratie van Athene op de proef gesteld. De gewetensvragen zijn in al die eeuwen onveranderd gebleven.”
In Smekelingen ziet Theseus, de leider van het democratische Athene, zich geconfronteerd met de gevolgen van een oorlog die niet van hem is. Een groep ontheemde vrouwen uit Argos smeekt Athene hen te helpen. De lijken van de gesneuvelde krijgers moeten, na een oorlog tussen Argos en Thebe, voor de poorten van Thebe worden weggehaald om hen een waardige begrafenis te geven.
Theseus, die op geen enkele manier betrokken is bij deze oorlog, moet zich door de komst van de smekende vrouwen, tegen wil en dank toch mee bemoeien. Uit humanitaire overwegingen besluiten de inwoners van Athene ten strijde te trekken tegen Thebe. Maar een humanitaire oorlog is ook een oorlog en om de doden te begraven, zullen nog meer doden vallen.
Smekelingen gaat ook op tournee langs de Nederlandse theaters. Meer informatie en speellijst: www.toneelschuurproducties.nl/smekelingen.
GRATIS OPENBARE REPETITIE
Om een indruk te geven van wat er in het repetitielokaal van Smekelingen gebeurt, zijn geïnteresseerden van harte welkom bij de openbare repetitie op woensdag 28 oktober om 16.00 uur in de Toneelschuur. Na een inleiding van ongeveer een half uur, woont u een repetitie bij en ziet u de acteurs met de regisseur aan het werk. De openbare repetitie duurt tot ongeveer 17.15u. Een unieke kans om te zien hoe een voorstelling tot stand komt. Toegang is gratis, maar reserveren is gewenst via 023 5173910. U krijgt hiervoor van de kassa een apart (gratis) toegangskaartje.
INLEIDING
Op donderdag geeft Thomas Lamers, dramaturg bij Smekelingen om 19.15 uur een gratis inleiding in de bibliotheek van de Toneelschuur. Toegang is gratis, maar reserveren is gewenst via 023 5173910. U krijgt hiervoor van de kassa een apart (gratis) toegangskaartje.
CREDITS
Smekelingen is een voorstelling van Toneelschuur Producties, regie: Olivier Diepenhorst, tekst: Euripides, vertaling: Herman Altena, met: Kirsten Mulder, Martijn Nieuwerf, Justus van Dillen, Matthijs IJgosse, Jade Olieberg, dramaturgie: Thomas Lamers, decor: Marc Warning, licht: Yuri Schreuders, kostuums: Esmée Thomassen, productie, techniek en publiciteit: Toneelschuur Producties
INTERVIEW
EEN CURSUS SAMENLEVEN VAN 420 VOOR CHRISTUS
In de klassieke voorstelling Smekelingen wordt Theseus, leider van het democratische Athene, door smekende vrouwen tegen wil en dank een oorlog in gesleurd. En dat verhaal van 2500 jaar oud is nog steeds goed op toneel te brengen volgens regisseur Olivier Diepenhorst.
Tekst: Veerle Corstens
Tijdens een repetitie rolt de stroom woorden zo makkelijk de mond uit van acteur Matthijs IJgosse, alsof het geen vertaling is van een eeuwenoude Griekse tekst maar een gesprek dat gisteren plaats had kunnen vinden. Ik praat met regisseur Olivier Diepenhorst over zijn liefde voor de poëtische taal van Euripides en waarom het juist mooi is zo’n klassiek stuk op de planken te brengen. ‘Het blijft wonderlijk hoe een stuk van zo lang geleden de hedendaagse tijd alsnog goed kan beschrijven.’
Wie zijn de smekelingen?
‘Dat zijn moeders van gesneuvelde soldaten die op het slagveld liggen zonder begraven te worden; een grove mensenrechtenschending in die tijd. De wens van de moeders om hun zonen mee naar huis te kunnen nemen lijkt ver van ons af te staan maar zag je ook bij de nabestaanden van de MH17-slachtoffers. Ik probeer de moeders die Theseus om hulp vragen niet als slachtoffers neer te zetten: ze dragen een groot verlies maar zijn ook bijzonder vastberaden in hun wens.’
Waar kun je Theseus mee vergelijken?
‘Hij lijkt op een Europese machthebber die voor een mensenrechtenprobleem staat. Als hij hulp biedt aan de vrouwen, zal het gevolg zijn dat hij zijn stad in een nieuwe oorlog stort. Ik vind dat we nu in een minstens zo verwarrende tijd leven: we hebben in Libië ingegrepen en dat is niet goed gegaan, maar in Syrië grijpen we niet in en daar gaat het ook niet goed. En of we willen of niet, de gevolgen daarvan komen onze kant op. We hebben kortom een levensgroot probleem waarbij je altijd tussen twee kwaden moet kiezen.’
Dat de wereld 2500 jaar later dus niet veranderd is, is dat geen deprimerende gedachte?
‘Ja. Aan de andere kant zie je de pogingen van mensen om de wereld beter te maken zoals de Verenigde Naties die zijn opgericht. Ik heb de intentie noch de illusie dat dit toneelstuk een eenduidig standpunt in zal nemen, maar ik vind het theater wel de plek om samen van gedachten te wisselen over hoe dat eigenlijk moet; samenleven.’
Waarom hamer je er bij jouw acteurs op om de precieze tekst te volgen en ‘krijgsvolk’ te zeggen in plaats van ‘leger’?
‘Omdat de tekst van Euripides een groot theatergedicht is. De vertaling die Herman Altena heeft gemaakt probeert heel letterlijk het Grieks te volgen. Soms rijmt een woord met een ander een strofe verderop. Dat geconstrueerde vind ik heel mooi en heeft een muzikale betekenis. En bij een ‘leger’ denk ik bijvoorbeeld aan onze georganiseerde troepen terwijl ‘krijgsvolk’ stoere vechtende mannen zijn.’
Moeten jouw acteurs van taal houden?
‘Om die woorden en zinnen begrijpelijk te krijgen zonder dat ze hun schoonheid verliezen moet je het wel leuk vinden om taal uit te pluizen. Bij een actrice als Kirsten Mulder hoor je de taal van Euripides maar zie je een mens staan. Ik voel me zelf tot die taal aangetrokken omdat het taal is die om een podium vraagt. De vorm geeft afstand en daarmee ruimte tot verbeelding: het wakkert je fantasie aan. En ernaar luisteren is – net als muziek of poëzie – gewoon heel mooi.’
Kunnen we dan eindigen met een favoriete zin uit het stuk?
“Heb medelijden met mij om mijn kind, ik, zwervende smeekster, die deerniswekkend mijn deerniswekkende klaagschreeuwen uitstoot.”
Smekelingen is een voorstelling van Toneelschuur Producties, regie: Olivier Diepenhorst, tekst: Euripides, vertaling: Herman Altena, met: Kirsten Mulder, Martijn Nieuwerf, Justus van Dillen, Matthijs IJgosse, Jade Olieberg.
Première: zaterdag 31 oktober 2015, Toneelschuur in Haarlem, daarna op tournee tot en met 19 december 2015.
Voor meer informatie en speellijst: www.toneelschuurproducties.nl/smekelingen.
