De Haarlemse Syriër Nadim Abou Hassan (35) verraste zijn familie met een onverwachts bezoek, één maand na de val van het Assad-regime. In de nieuwe aflevering van de podcast ‘Grenzeloze Hoop’ deelt hij zijn unieke ervaring als een van de eerste Nederlandse Syriërs die kon terugkeren zonder angst voor vervolging of verplichte militaire dienst.
Emotionele hereniging
“Ik kwam aan met de taxi en belde mijn vader: ‘Hebben jullie nog een extra kopje koffie voor mij?’ Het bleef helemaal stil aan de andere kant,” vertelt Abou Hassan over zijn verrassingsbezoek. Zijn ouders konden niet geloven dat hun zoon na 9,5 jaar eindelijk thuis kwam.
Het moment van hereniging was overweldigend. “Mijn moeder kon niet eens stabiel staan. Ze huilde en zei alleen maar ‘Nadim’. In mijn leven heb ik mijn vader maar twee keer zien huilen: toen ik wegging, en nu bij mijn terugkomst,” deelt hij geëmotioneerd. Extra bijzonder: zijn moeder had enkele dagen voor zijn onverwachte thuiskomst voor het eerst in tien jaar zijn lievelingskoekjes gebakken.
Historische machtsverschuiving
Na 54 jaar kwam er in december 2024 een abrupt einde aan de macht van de Assad-familie toen president Bashar al-Assad naar Rusland vluchtte. De rebellengroep HTS nam binnen enkele weken de controle over belangrijke steden als Aleppo, Homs en Damascus.
“Het ging ongelooflijk snel,” legt Abou Hassan uit. “De mensen waren de afgelopen jaren helemaal klaar met het regime. Zelfs Assad’s eigen aanhangers keerden zich tegen hem. De situatie in Gaza en Zuid-Libanon, de verzwakte positie van Iran en Rusland’s focus op Oekraïne hebben de val versneld. Turkije speelt nu een grote rol in de stabilisering van het land.“
Drastische economische veranderingen
De val van Assad heeft directe gevolgen voor het dagelijks leven. “Vroeger stond je 7 uur in de rij voor brood. Nu wacht je maximaal 10 minuten,” vertelt Nadim. “Door het openen van de grenzen met Turkije zijn basisproducten weer betaalbaar voor gewone mensen.“
Voor zijn vertrek moesten Syriërs onder het Assad-regime woekerprijzen betalen en was er nauwelijks toegang tot eerste levensbehoeften. “Je dagelijkse droom was het regelen van eten, water en elektriciteit voor je familie. Nu liggen de winkels vol en kunnen mensen weer koekjes kopen voor hun kinderen.“
Nieuwe vrijheid, blijvende zorgen
“Het meest indrukwekkende is de openheid,” zegt Abou Hassan. “Taxichauffeurs vertellen nu vrijuit wat het regime hun familie heeft aangedaan. Voor het eerst in 54 jaar durven mensen te zeggen wat ze denken. Die angst is weg.“
Toch blijft er bezorgdheid over de toekomst. De nieuwe machthebber Ahmed al-Sharaa heeft een controversieel verleden bij Al-Qaeda. “Er zijn drie groepen in Syrië: de optimisten, de voorzichtig hoopvollen en een kleine groep die wel blij is met Assads vertrek maar pessimistisch is over de toekomst. De angst voor Libische toestanden blijft aanwezig.“
Impact op Nederlandse Syriërs
Voor de ongeveer 100.000 Syriërs in Nederland betekent deze ontwikkeling een keerpunt. De afschaffing van de dienstplicht en het vallen van het Assad-regime maakt familiebezoek weer mogelijk. “Voorheen moest je €10.000 betalen om onder militaire dienst uit te komen, en zelfs dan was je niet veilig,” aldus Abou Hassan.
VluchtelingenWerk Nederland ziet een toename in het aantal vragen over terugkeer, maar benadrukt dat veel mensen de ontwikkelingen nog even afwachten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken bevestigt de versoepeling van reisbeperkingen, maar adviseert de veiligheidssituatie nauwlettend te volgen.
Over de podcast
‘Grenzeloze Hoop’ is een vijfdelige podcastserie die het aangrijpende verhaal vertelt van Nadim Abou Hassan. Als jonge, ambitieuze Syriër met een passie voor voetbal en een baan bij een telecombedrijf, zag hij zijn dromen abrupt eindigen toen de oorlog uitbrak. Deze nieuwe aflevering, waarin hij na 9,5 jaar terugkeert naar zijn geboorteland, vormt een bijzonder hoofdstuk in zijn verhaal.
In een tijd waarin het vluchtelingendebat vaak wordt gedomineerd door politieke discussies en verdeeldheid, toont ‘Grenzeloze Hoop’ de menselijke kant van migratie. De podcast biedt een intiem inkijkje in het leven van een vluchteling die zijn weg heeft gevonden in Nederland, en nu getuige is van historische veranderingen in zijn geboorteland. Van emotionele familiereünies tot openhartige straatgesprekken – luisteraars ervaren door zijn ogen hoe Syrië voorzichtig de vrijheid herontdekt.
